Τι ειναι το Υπερηχογραφημα

Το υπερηχογράφημα είναι μια ανώδυνη, ακίνδυνη και φιλική προς τον ασθενή εξέταση που χρησιμοποιεί τους υπερήχους, δηλ ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας. Το υπερηχογράφημα προσφέρει λεπτομερείς πληροφορίες για πολλά όργανα του ανθρώπινου σώματος και επιτρέπει την διάγνωση πολλών διαταραχών τους, σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις οι πληροφορίες αυτές δεν παρέχονται στη ίδια λεπτομέρεια από άλλες εξετάσεις. Η εξέταση μπορεί να επαναληφθεί όσες φορές χρειάζεται, χωρίς γνωστές παρενέργειες.

Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι το υπερηχογράφημα, αντίθετα με άλλες διαγνωστικές μεθόδους, έχει κάποιες ιδιαιτερότητες που το καθιστούν μια απαιτητική για τον γιατρό εξέταση και καθορίζουν την ποιότητα της πληροφορίας που παρέχεται από αυτή:

1. Είναι εξέταση με υψηλό βαθμό υποκειμενικότητας (operator-dependent) με αποτέλεσμα η σωστή διάγνωση να εξαρτάται κατά πολύ από την κατάρτιση και την εμπειρία του ιατρού, ενώ απαιτεί δεξιοτεχνία, παρατηρητικότητα και υπομονή. Χαρακτηριστικά λέγεται ότι όσο πιο πολύ χρόνο διαθέτει ο γιατρός για την εξέταση του ασθενούς, τόσο πιο πολλά βρίσκει («the more you scan, the more youfind»). Συνεπώς ένα γρήγορο υπερηχογράφημα έχει συνήθως και περιορισμένη αξιοπιστία, (ακόμη και αν εκτελείται από έμπειρο γιατρό) και το ίδιο ισχύει για ένα υπερηχογράφημα που εκτελείται από ένα γιατρό που δεν έχει ως αποκλειστική ενασχόληση τους υπερήχους και, ως εκ τούτου, έχει περιορισμένη εμπειρία.
2. Πριν την εκτέλεση της εξέτασης πρέπει ο γιατρός να έχει ενημερωθεί καλά για το ιστορικό και τα συμπτώματα του ασθενούς και να έχει ο ίδιος συζητήσει λίγο με τον ασθενή. Σε διαφορετική περίπτωση, υπάρχει ο κίνδυνος να μην ελεγχθούν, να μην αξιολογηθούν και να μην καταγραφούν στη γνωμάτευση ευρήματα σχετικά με το πρόβλημα, ενώ να αναφέρονται ασήμαντες πληροφορίες. Συνεπώς, ένα υπερηχογράφημα που εκτελείται μηχανικά χωρίς προηγούμενη συζήτηση με τον ασθενή έχει μεγάλη πιθανότητα να μην είναι διαγνωστικό.
3. Η διάγνωση γίνεται ταυτόχρονα με την εκτέλεση της εξέτασης, που σημαίνει ότι οι εικόνες που παρέχονται είναι ενδεικτικές, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δεύτερη γνώμη και απεικονίζουν μόνο ό,τι ο γιατρός εκείνη τη στιγμή έκρινε ως σκόπιμο να απεικονίσει. Επίσης η εξέταση είναι δυναμική, δηλ περιλαμβάνει κίνηση για να σαρωθούν όλα τα όργανα, απεικονίζει την φυσιολογική κίνηση του σώματος και επηρεάζεται από την συνεργασία του ασθενούς. Συνεπώς, είναι πιο χρήσιμη η καταγραφή σε video της εξέτασης, που επιτρέπει περισσότερο την αξιολόγηση και σύγκριση σε δεύτερο χρόνο από ό,τι οι στατικές εικόνες.
4. Η ποιότητα της απεικόνισης των οργάνων εξαρτάται από το μηχάνημα του υπερήχου που χρησιμοποείται. Η χρήση τελευταίας γενιάς μηχανημάτων με κεφαλές υψηλής ανάλυσης πολλαπλών κρυστάλλων (high resolution ultrasound) επιτρέπει την λεπτομερέστερη απεικόνιση μικρών δομών και αυξάνει τη διαγνωστική εμβέλεια και αξία της εξέτασης σε σύγκριση με μια εξέταση που γίνεται με ένα μηχάνημα παλαιότερης ή πιο απλής- φτηνής (low budget) τεχνολογίας.

Επειδή η διάγνωση είναι η πεμπτουσία της ιατρικής πράξης και η απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχημένη θεραπεία του ασθενούς, αξίζει να καταβάλλεται προσπάθεια για αναζήτηση και παροχή υψηλής ποιότητας διαγνωστικών υπηρεσιών.